Erken emeklilikte yeni dönem: SGK’nın yeni uygulaması kimleri etkileyecek?

SGK, Yıpranma Hakkı Uygulamasında Meslek Kodu Kısıtlaması Getirdi

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), halk arasında ”yıpranma hakkı” olarak bilinen ve bazı meslek gruplarında erken emeklilik avantajı sağlayan fiili hizmet süresi zammı uygulamasında önemli bir adım attı. Kurum, geçtiğimiz hafta yaptığı duyuru ile bazı meslek kodlarına kısıtlama getirileceğini duyurdu. Peki, bu uygulama ne anlama geliyor? Yıpranma hakkı kaldırıldı mı?

Habertürk yazarı Ahmet Kıvanç, bugünkü köşe yazısında bu sorulara cevap arayarak, yeni uygulamanın detaylarını paylaştı.

”5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda sayılan ağır ve tehlikeli mesleklerde çalışılan sürelere prim günü ilave ediliyor. Buna ”fiili hizmet süresi zammı” deniliyor. Halk arasında ise ”yıpranma hakkı” olarak biliniyor. Bu şekilde ilave edilen prim günleri emekli aylıklarını artırıyor. Mesleklerine göre farklı sürelerde erken emeklilik hakkı elde ediliyor.

SGK’nın duyurusuna geçmeden önce kimlerin nasıl yararlandığına ilişkin genel bilgi verelim. Çalışılan her 360 güne karşılık 60 gün ilave edilen meslekler şunlar:

  • Kurşun ve arsenik işleri
  • Cam fabrika ve atölyeleri
  • Çimento fabrikaları
  • Kok fabrikalarıyla termik santraller
  • Alüminyum fabrikaları
  • Döküm fabrikaları
  • İtfaiye ve yangın söndürme işleri
  • İnsan sağlığına ilişkin işler

Çalışılan her 360 güne karşılık 90 gün ilave edilen meslekler ise şunlar:

  • Cıva üretimi işleri sanayii
  • Demir ve çelik fabrikaları
  • Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler
  • Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler
  • Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet ve polis mesleği ile Milli İstihbarat Teşkilatı
  • Basın ve gazetecilik mesleği, TRT
  • Milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar
  • Ceza infaz kurumu çalışanları

Yer altı işlerinde çalışanların her 360 günlük çalışma sürelerine ise 180 gün ekleniyor. Eklenen süre asker, polis ve MİT mensuplarında 8 yılı, diğer mesleklerde ise 5 yılı aşmıyor. Bu sürelerin yarısı yaş hadlerinden indiriliyor. Ancak, indirilecek süre 3 yılı aşamıyor. Yıpranma hakkından yararlananlardan asker, polis, MİT personeli, milletvekili, cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakanlar en fazla 3 yıla kadar, diğer meslek mensupları ise en fazla 2,5 yıla kadar erken emekli olabiliyorlar.

Erken emekli olabilmek için söz konusu mesleklerde en az 3600 günün tamamlanması gerekiyor.

Mayıs Ayından İtibaren Verilen Beyannamelerde Meslek Kodu Kısıtlaması

Kurallarda herhangi bir değişiklik olmamakla birlikte, uygulamada bazı sorunlar yaşanmaktadır. SGK’nın yayımladığı duyuruya göre, iş yerlerince yapılan hizmet bildirimlerinde bazı meslek kodlarının kısıtlamaya tabi tutulacağı belirtilmiştir.

Nisan 2025 dönemine ait hizmet bildirimlerinden itibaren, kısıtlanan meslek kodlarından iş yerleri tarafından SGK’ya hizmet bildirimi yapılamayacak ve işin risklerine maruz kalmayacağı belirlenen durumlarda hata mesajı alacaklardır. Nisan ayından itibaren meslek kodu kısıtlaması uygulanacaktır.

Yapılan işin riskine maruz kalan ancak meslek kodu girişi hatalı bildirilenlerin düzeltmeleri gerekmektedir. İşverenler, FHSZ’ye tabi çalışanların bildirimlerini düzelteceklerdir.

Neden Meslek Kodu Kısıtlamasına Gidildi?

SGK tarafından belirlenen kısıtlanan meslek kodları, FHSZ kapsamında olmayan meslekleri içermektedir. Ancak, gerçekte FHSZ kapsamında olan bazı meslek kodlarından yanlış bildirimler yapıldığı tespit edilmiştir.

Örneğin, şoförlük mesleği FHSZ kapsamında değildir ancak yangın söndürme işinde çalışan bir itfaiye şoförü bu kapsamdadır. Dolayısıyla, doğru meslek kodu girilmesi önemlidir.

Related Posts

Askerin ‘omuzdaşı’ oldu: 3 ülkede kullanımda yenileri için görüşülüyor! Tehdidi tespit edip sınıflandırıyor, askeri uyarıyor

Lazer güdümlü tehditleri tespit eden ve operatörlere yön bilgisi sunan sistemler geliştiren Türk savunma sanayisi şirketi Nero Endüstri, zırhlı araçların ardından personelin güvenliğini artırmak için geliştirdiği teknolojinin geldiği güncel durumu …

Zorunlu eğitimde sermaye gölgesi: Üretimde Çin modeli, Afrika modeline evriliyor!

Zorunlu eğitim sisteminde yapılması planlanan değişiklikler, sermaye çevrelerinin talepleriyle yeniden gündeme geldi. Bakanlığın tartışmaya açtığı modeller, çocuk emeğinin sistematik hale getirilmesi eleştirilerine yol açtı. Eğitimciler ve kamuoyu bu sürecin toplumsal sonuçlarına dikkat çekiyor.

Dul yetim aylığı 58 bin 597 liraya çıkacak

TÜİK’in ilk altı aylık enflasyon verisini yayımlayıp iktidarın zamlı emekli maaşlarını resmen duyurmasının ardından gözler dul yetim aylığı hesaplamalarına çevrilmişti. Temmuz ayı itibariyle emeklilerle birlikte zamlı maaşlarını alacak dul yetim …

Temmuz ayı faizsiz kredi fırsatları: Hangi banka ne kadar ihtiyaç kredisi veriyor?

Bankaların faizsiz kredi kampanyaları 2025’te de sürüyor. Yeni müşteri olan bireylere özel nakit desteği sunuluyor. Kısa vadeli ödeme seçenekleri dikkat çekiyor.

Altın güne düşüşle başladı: Gram ne kadar oldu?

Altın güne düşüşle başladı: Gram ne kadar oldu?

İşlenmiş altın ithalatına yeni kurallar geldi

Hükümet, işlenmiş altın ve diğer kıymetli madenlerin ithalatında ödeme şekillerine sınırlama getirdi. 2026 sonuna kadar işlenmiş altın sadece belirli yöntemlerle yurda girebilecek. Bu uygulamada ise amaç ülkeden döviz çıkışını kontrol altına almak.